Giurgia and the Greek vlachs - route8 - by Mavrommati Vaso
Ανθούσα - Καλαρρύτες - Συρράκο, Αύγουστος 2007

Η διαδρομή Ανθούσα - Καλαρρύτες είναι 20 χλμ χωματόδρομος, ακόμα αρκετά δύσκολος για συμβατικά αυτοκίνητα, ο οποίος υπολογίζεται ότι σε δυο -τρία καλοκαίρια θα είναι ασφαλτοστρωμένος (οι εργασίες από τις δυο Περιφέρειες Θεσσαλίας και Ηπείρου συνεχίζονται εντατικά). Ήδη, στο μεγαλύτερο μέρος του είναι διαπλατυσμένος και καλά πατημένος. Ο δρόμος αυτός μαζί με αυτόν που συνδέει το Χαλίκι - Ανήλιο, που επίσης ασφαλτοστρώνεται, είναι υψίστης σημασίας για τον τόπο μας, καθώς σπάει την απομόνωση και συνδέει τα χωριά του Ασπροποτάμου με τα σημαντικά βλαχοχώρια της Ηπείρου Καλαρρύτες, Συρράκο, Μέτσοβο.


Βρύση Βάϊκα στην τοποθεσία Νέγκρι


Θέα από το Νέγκρι (1)


Θέα από το Νέγκρι (2)


Υποαλπικά λιβάδια στο Μπάρο


Τα έργα σε εξέλιξη


Καλαρρυτινός βοσκός



Το ψηλότερο σημείο της διαδρομής, ο αυχένας του Μπάρου, ξεπερνά σε υψόμετρο τα 1.800 μ. Αποτελεί ένα από τρία περάσματα της Ν. Πίνδου (τα άλλα δυο είναι η Κατάρα στα βόρεια και το Μεσοχώρα - Βουργαρέλι στα νότια). Από το πέρασμα του Μπάρου υπάρχει μοναδική θέα προς τις κορυφές Περιστέρι (2.294μ) και Κακαρδίτσα (2.429μ). Το τοπίο στην Ηπειρώτικη πλευρά της Πίνδου είναι διαφορετικό από το καταπράσινο της Ασπροποταμίτικης. Είναι άγριο, πετρώδες και χωρίς βλάστηση αλλά με εντυπωσιακές χαράδρες.


Θέα από το Μπάρο (1)


Θέα από το Μπάρο (2)


Θέα από το Μπάρο (3)



Οι Καλαρρύτες και το Συρράκο, με πλούσια παράδοση στο εμπόριο κατά το 18ο και 19ο αιώνα (από την Οδησσό μέχρι την Αλεξάνδρεια και τη Βιέννη), στόλισαν τα χωριά τους με αρχοντικά, βιβλιοθήκες και σχολεία. Στα 1881 η κοινή τους πορεία διαχωρίστηκε καθώς οι μεν Καλαρρύτες απελευθερώθηκαν με τη Συνθήκη του Βερολίνου, το δε Συρράκο παρέμεινε στην Τούρκικη επικράτεια μέχρι το 1912. Οι Καλαρρυτινοί ήταν δεινοί αργυροχρυσοχόοι που η φήμη τους ξεπερνούσε τα σύνορα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας (τόπος καταγωγής της οικογένειας Bulgari). Σήμερα τα δυο χωριά έχουν έντονο παραδοσιακό χρώμα όπου κυριαρχεί η πέτρα και δεν κυκλοφορούν αυτοκίνητα.


Καλαρρύτες (1)


Καλαρρύτες (2)


Καλαρρύτες (3)



Στη διαδρομή από Καλαρρύτες προς Συρράκο συναντάμε την Ι.Μ. Κηπίνας (του 13ου αιώνα - κατά μια εκδοχή κτίσθηκε το 1212). Η Μονή είναι 'κρεμασμένη' σε μια απότομη πλαγιά πάνω από τον Καλαρρύτικο ποταμό και οφείλει το όνομά της πιθανά στους κήπους που καλλιεργούσαν οι μοναχοί κάτω από αυτή. Η προσπέλαση της Μονής γίνεται από μονοπάτι λαξευμένο στο βράχο και μια μικρή κρεμαστή ξύλινη γέφυρα (που σηκωνόταν με μανιβέλα για να παρέχει προστασία από επιδρομές). Από τον πρόναο της Μονής υπάρχει είσοδος σε σπήλαιο που ήταν παλιά κοίτη ποταμού και ο οποίος άλλαξε ροή. Το μήκος της διαδρομής του σπηλαίου είναι 240 μ. και εξερευνήθηκε το 1956 από την μεγάλη κυρία της σπηλαιολογίας Άννα Πετροχείλου.


Μονή Κηπίνας


Κελί στη Μονή Κηπίνας


Θέα του Συρράκου



Τα δυο χωρία χωρίζει μια βαθύτατη χαράδρα με αποτέλεσμα ο δρόμος που τα συνδέει να κάνει ένα μεγάλο κύκλο αρκετών χλμ. (βέβαια για τους τολμηρούς υπάρχει πεζοπορικό μονοπάτι διάρκειας 1,5 ώρας). Το ιστορικό αρχοντοχώρι Συρράκο, χτισμένο σε υψόμετρο 1.150 μ., είναι γενέτειρα του Ιωάννη Κωλέττη, Πρωθυπουργού της Ελλάδας μεταξύ 1844-1847, και των ποιητών Κ. Κρυστάλλη και Γ. Ζαλοκώστα.


Συρράκο (1)


Συρράκο (2)


Συρράκο (3)


Συρράκο (4)


Συρράκο (5)


Συρράκο (6)




Ήθελα να 'μουν τσέλιγκας

Ήθελα να 'μουν τσέλιγκας, να 'μουν κ' ένας σκουτέρης,
να πάω να ζήσω στο μαντρί, στην ερημιά, στα δάσα,
να 'χω κοπάδι πρόβατα,
να 'χω κοπάδι γίδια,
κ' ένα σωρό μαντρόσκυλα,
να 'χω και βοσκοτόπια,
το καλοκαίρι στα βουνά, και τον χειμώ στους κάμπους.
Να 'χω από πάλιουραν βορό και στρούγγα από ροδάμι,
να 'χω και σε ψηλήν κορφή καλύβα από ρουπάκια,
να 'χω με τα βοσκόπουλα σε κάθε σκάρον γλέντι,
να 'χω φλογέρα να λαλώ, ν' αντιλαλούν οι κάμποι,
να 'χω και κόρη όμορφη, στεφανωτήν μου να 'χω,
να μου βοηθάει στο σάλαγο, να μου βοηθάει στα γρέκια,
κι όντας θα τα σταλίζουμε τα δειλινά στους ίσκιους,
στης ρεματιάς τη χλωρασιά μαζί της να πλαγιάζω,
να με κοιμίζει με φιλιά στους δροσερούς της κόρφους.

Κ. Κρυστάλλης